Ekoloji mücadelesini örgütlemek, büyütmek ve bugünkü küresel ekolojik kriz koşullarında bu mücadelenin sınıfsal tüm mücadelelerin yatay keseni olmasını sağlamak için kafa yormaya başladığınızda yıllardır mücadelenin içinde olan insanların, örgütlerin meseleyi nasıl ele aldığına bakmak işin doğası gereğidir. Nasıl bir örgütlenme stratejisi izleniyor, örgütlerin örgüt olma vasfını belirleyen “eylem ve irade birliği”nin nihai amacı, yani kısaca programatik görüşleri nedir? Bu açıdan çok zengin ve değerli deneyimlerle dolu bir coğrafyada yaşıyoruz. Bu bir bakıma üzerinde yaşadığımız eşsiz coğrafyanın doğa talanına ne kadar açık olduğunu yüzümüze çarpması açısından acı verici olsa da deneyimlerin üzerinden gelişecek daha büyük mücadeleler için zemini genişletmektedir.
Ekoloji/çevre örgütleri açısından ortaya konulabilecek yakıcı durumlardan birisi “yerel”in ötesine taştıkça güncel (“büyük”) politika içinde boğulup gitmesidir. “Yerel”i aşmak diye tarif edebileceğimiz ekoloji mücadelesinde strateji tartışmalarına Aykut Çoban’ın yerelliğin kendiliğinden ideolojisi damgasını vurur. Çoban’ın ifadesiyle “Yerelin demokratikliğini, yerel mücadelenin özgünlüğünü abartan, “dışarıyla” ortaklaşmanın bozucu etkisinden dem vuran çarpıtılmış anlayışa yerelliğin kendiliğinden ideolojisi diyebiliriz. Mücadele alanlarında sorgusuz sualsiz işe koşulabilen bu ideoloji, irili ufaklı sayısız yerel ekolojik mücadelenin Türkiyelileşmesinin, birlik olmasının önündeki engellerden biri”dir[1]. Bu durumu ekoloji mücadelesinin tarihsel birikimi ile aşmak üzere Mart 2018’de Ekoloji Birliği kurulmuş ve yeni bir adım atılmıştı. Kurulduğundan bu yana gelişen tüm mücadelelerde yer alan ve koordinasyonu sağlayan bir çatı yapı olarak Ekoloji Birliği halen kendini kurma aşamasında.
Bu kurma süreci bir tür iletişim sorunu olarak da kendini ortaya koyabiliyor zaman zaman. İşte tam da bu duruma kendi kulvarından çok iyi bir cevap olan “EkoHarita”[2] 2015 yılında birkaç gönüllünün çabalarıyla başlayan 29 Ocak 2016’da işe koyulan interaktif ve gönüllü desteğiyle faaliyetine devam eden “çok fonksiyonlu ‘Ekoloji Temelli İletişim, Bilgi ve Dayanışma Ağı’ vazifesi görmek üzere geliştirilen ve geliştirilmeye devam eden bir canlı portal”. Bir internet sitesi olarak işleyen ağ farklı yerellerde faaliyet gösteren yapıların “bağımsız bir sosyal ağını oluşturarak, eğitimlere ve etkinliklere dair güncellenebilecek bir takvim ve tüm ekoloji temalı web sitelerinin içeriklerinin de bir arada toplanabilmesine olanak tanıyan bir otomatik veri toplama sistemi”.
EkoHarita sitesinde yer alan haritayla ağa katılan alternatif okul/eğitim, bilgi bankası/blog, çiftlik/eko-girişim, ekolojik pazar/gıda topluluğu, kent bostanı, müze, botanik bahçe, kamp, ekolojik yerleşke, kolektif/inisiyatif ve STK’ları coğrafya üzerindeki yerlerine göre takip edebilmektesiniz. Site kütüphanesinde kitap/dergi, film/video ve yararlı linkler paylaşılmakta, ekolojist ağı ile site üyelerinin hem genel hem de kendi katıldıkları site içi grupların dahil olduğu forumda tartışma ortamı sağlanmakta, site bülteni/gazetesinde ise tüm ekoloji mücadelesini ilgilendiren haberler yer almakta.
EkoHarita ayrıca ağa dahil olanlarla projeler/kampanyalar da örgütlemek, var olanları duyurmak için bir araç. Bugünlerde basında gıdaların içerdiği pestisitlerle ilgili çok ciddi veriler sunan, gıda mühendisi Bülent Şık’ın da dahil olduğu Zehirsiz Sofralar projesi yine EkoHarita’nın paydaşı olduğu projelerden.
Ekolojistlerin kapitalizm karşıtı mücadeleyi örerken bugünden yarını inşa etme, yarının toplumsal yaşamının, yarının insanının filizlerini oluşturma ikili görevi altında ezilmemeleri için kısıtlı iş güçlerini en verimli şekilde kullanmaları, bunun için de ilk adımda ağlar kurarak birbirleriyle temas etmeleri, ortak projeler geliştirmeleri, birbirlerinde öğrenmeleri elzemdir. EkoHarita bu anlamda önemli bir boşluğu dolduruyor.
Belki de bir sonraki adım sitenin interaktif haritasına tüm Türkiye ve Kürdistan’da süren ekoloji direnişlerini de çevre adaleti atlası benzeri bir şekilde eklemek, dayanışmayı pratiğe dönüştürmek ve yarını kurarken bugüne vurmayı ihmal etmemek de olabilir. EkoHarita’nın ekoloji örgütleri arasında yayılması ve duyurulması ile gönüllü/destekçi sayısı artacak ve farklı deneyimlerin etkileşimi için canlı bir ortam oluşacaktır.
[1] https://birartibir.org/ekoloji/122-yine-dene-yine-yenil-nereye-kadar