Çeviri: Nazlıcan Demir
Endüstriyel tarım milyarlarca kuşun ölümüne neden oldu
Bilim insanları: Kuşları kurtarmak için başta tarım reformu olmak üzere hızlı ve dönüştürücü bir değişim gerekiyor
Dünya çapında, tüm yabani kuş türlerinin yüzde 49’u ciddi bir azalma içindedir. BirdLife International’ın Dünya Kuşlarının Durumu 2022 başlıklı yetkili raporu, Kanada ve ABD’de birkaç on yıl öncesine kıyasla yaklaşık üç milyar, Avrupa Birliği’nde ise yaklaşık 600 milyon daha az yabani kuş bulunduğunu tahmin etmektedir. Küresel güney için daha az kapsamlı veriler mevcuttur, ancak bazı Güney Amerika, Afrika ve Asya ülkelerinde yapılan çalışmalar benzer düşüşler göstermiştir.
Kuş nüfusunun azalmasıyla ilgili birçok açıklama, azalmanın birden fazla olası nedenini sıralıyor: rüzgar türbinleri, kentleşme, iklim değişikliği, ağaç kesimi, orman yangınları, avcılık ve hatta evcil kediler. Hangi faktörlerin en önemli olduğuna dair veri yokluğu, kuşları kurtarmak için hiçbir şey yapmamak için uygun bir bahane olmuştur.
PNAS – Proceedings of the National Academy of Sciences – dergisinin 15 Mayıs tarihli sayısında yayınlanan önemli bir çalışma bu bahaneyi ortadan kaldırıyor. Çalışmanın başlığı, temel bulgusunu açıkça ortaya koyuyor: Tarım Arazisi Uygulamaları Avrupa’da Kuş Popülasyonunun Azalmasına Neden Oluyor. Çalışma, “tarım arazisi uygulamalarının büyük kıta ölçeklerinde doğrudan ve baskın bir etkisi olduğuna dair güçlü kanıtlar sunmaktadır.”
Bu çalışma, kuş popülasyonu dinamikleri üzerine bugüne kadar yapılmış en kapsamlı çalışmadır. Elliden fazla ornitolog, zoolog, biyolog ve ekolog, 28 Avrupa ülkesinde 20.000’den fazla alanda 170 kuş türüne ait onlarca yıllık nüfus verilerini analiz etmiş ve bunları kuş popülasyonları üzerindeki bilinen dört baskıya karşı ölçmüştür: tarımsal yoğunlaşma, orman örtüsündeki değişim, kentleşme ve sıcaklık değişimi.
1980 ve 2016 yılları arasında Avrupa’daki kuş popülasyonları genel olarak dörtte bir oranında azalırken, tarım arazilerindeki kuşların sayısı yarıdan fazla azalmıştır. Büyük çiftliklerin hakim olduğu bölgelerde, çoğu çiftliğin daha küçük olduğu bölgelere göre daha büyük düşüşler görüldü.
Kuşların azalmasının en büyük nedeni kimyasal yoğun tarımdır. Bazı kuşlar pestisitler veya herbisitler tarafından öldürülmektedir, ancak en önemli etkiler, çoğu kuş türünün bağımlı olduğu böcekler ve diğer omurgasızlar başta olmak üzere gıda kaybı ve barınma ve yuvalama alanlarını ortadan kaldıran gübre yoğun monokültürlerin yayılmasıdır. Böcek yiyen popülasyonlar diğerlerinden daha fazla azalmıştır.
Kısacası, tarım arazilerindeki kuş popülasyonlarının çöküşü, yakın zamanda burada tartışılan Antroposen’deki Böcek Kıyameti ile yakından ilişkilidir. Böceklerin kitlesel katliamı, kuş kitlelerini de öldürüyor.
Endüstriyel tarım elbette tek etken değil. Kentsel büyüme ve ormansızlaşmadan kaynaklanan habitat kaybı, bu alanlarda sırasıyla %27,8 ve %17,7’lik düşüşlere neden olmuştur. İklim değişikliğinin karışık etkileri olmuştur – kuzeyli, soğuk tercih eden kuşlar %39,7, güneyli, sıcak tercih eden kuş türleri ise %17,1 azalmıştır. Ancak genel olarak, en önemli kuş katili büyük ölçekli kapitalist tarımdır.
Çalışma şu sonuca varıyor:
“Hem tarımsal yoğunlaşmanın ezici olumsuz etkisi hem de sıcaklık ve arazi kullanımı değişikliklerinin getirdiği homojenleşme göz önüne alındığında, sonuçlarımız ortak Avrupa kuş popülasyonlarının kaderinin Avrupa toplumlarında ve özellikle tarım reformunda dönüştürücü değişimin hızlı bir şekilde uygulanmasına bağlı olduğunu göstermektedir.”